Dit wil je weten over je hormonen

De gemiddelde mens weet heel weinig over hormonen. Dat is eigenlijk raar, want hormonen hebben enorm veel invloed op wat er in ons lijf gebeurt én op hoe we ons voelen. Puur Figuur zet in dit artikel vier belangrijke weetjes over onze hormoonhuishouding voor je op een rij.

1: Stress en cortisol

Bij stress produceert je lichaam het hormoon cortisol. Dat is heel nuttig, het zorgt ervoor dat je scherp en alert bent en snel kan reageren. Ook helpt cortisol je om ’s ochtends wakker te worden.

Als je vaak met stressprikkels te maken hebt, kan cortisol tegen je gaan werken. Het kan dan bijvoorbeeld zorgen voor:

• Slaapproblemen
• Meer honger en trek in ongezond eten
• Gewichtstoename en moeite met afvallen
• Hoofdpijn
• Maagpijn, maagzuur en misselijkheid
• Een hoge bloeddruk
• Spierpijn
• Een hoger risico op ziektes zoals diabetes, hartziektes, schildklieraandoeningen en depressie.

Probeer stress daarom te beperken en zorg ervoor dat je voldoende ontspant. Denk daarbij niet alleen aan grote stressvolle gebeurtenissen, maar ook aan kleine stressprikkels (bijvoorbeeld veel bezig zijn met social media en je telefoon).

2: Suiker en insuline

Insuline is het hormoon dat je bloedsuikerspiegel reguleert. Dat werkt zo:

1. Je eet een broodje.
2. De koolhydraten uit het broodje komen als suikers in je bloed terecht.
3. Je bloedsuikerspiegel stijgt.
4. Je maakt insuline aan.
5. De insuline zorgt ervoor dat de suiker vanuit je bloed je cellen in kan, waar het gebruikt wordt als energie.
6. Is er een overschot aan energie? Dan vertelt insuline je lichaam om de energie uit de suikers op te slaan, in je spieren of als lichaamsvet.

Wat hierbij belangrijk is om te weten, is dat dit proces minder goed kan gaan werken als je vaak en veel suiker en simpele koolhydraten (bijvoorbeeld uit witbrood) eet.

Je moet dan vaak en veel insuline aanmaken, waardoor je lichaam er steeds minder goed naar gaat luisteren. Het gevolg? Je hebt nog meer insuline nodig om je bloedsuikerspiegel toch te reguleren, waardoor je insulineproductie uitgeput kan raken. Je kan dan in het voorstadium van diabetes terechtkomen, namelijk insulineresistentie.

Als hierbij niet wordt ingegrepen, bijvoorbeeld door je eetpatroon aan te passen, ontstaat er uiteindelijk diabetes type 2.

Eet en drink daarom niet te veel suiker en simpele koolhydraten.

3: Afvallen en groeihormoon

Groeihormoon zorgt voor een gezonde groei bij kinderen en pubers. Ook bij volwassenen is dit hormoon zeer welkom. We hebben het nodig voor de groei en vernieuwing van onze weefsels, het helpt bij het opbouwen van spiermassa en het zorgt voor een gezonde vetverdeling. Daarbij komt vet meer onder de huid te zitten (minder rimpels) en minder snel op de buik.

Een tekort aan groeihormoon brengt een hoger risico op overgewicht en ziektes met zich mee.

Van dit hormoon wil je dus zeker voldoende aanmaken. Een goede nachtrust is hierbij erg belangrijk. Ook minder suiker eten, vasten en krachttraining helpt bij een gezonde aanmaak.

4: Slaap en melatonine

Over een goede nachtrust gesproken: daar hebben we melatonine voor nodig. Dit hormoon maak je aan als het donker wordt. Het zorgt ervoor dat je makkelijker in slaap valt en dat je goed doorslaapt.

Als je vaak lang ligt te draaien voor je in slaapt valt of als je ’s nachts vaak wakker wordt, kan het dus goed zijn dat je niet genoeg melatonine aanmaakt.

De belangrijkste stoorfactor bij onze melatonine aanmaak is licht. Voordat er kunstlicht en beeldschermen waren, was er ’s avonds gewoon geen fel licht meer. Zo was het makkelijk om voor het slapengaan voldoende melatonine aan te maken.

Nu hebben we altijd lampen aan staan en kijken we veel naar schermen. Deze schermen geven blauwe lichtstralen. Die vertellen je lichaam dat het midden op de dag is en dat je dus nog geen melatonine hoeft aan te maken.

Zorg daarom in de laatste uurtjes voor het slapengaan voor gedimde lichten. Vermijd beeldschermen of dim ze in ieder geval, het liefst met een speciale filter voor het blauwe licht.

Kort op een rij

Hieronder vind je de belangrijkste punten nog een keer kort samengevat:

1. Zorg ervoor dat je niet te veel cortisol aanmaakt door voldoende te ontspannen en stress te beperken.
2. Eet en drink niet te veel suiker en simpele koolhydraten, anders stijgt het risico op insulineresistentie en diabetes type 2.
3. Zorg voor een goede aanmaak van groeihormoon. Je nachtrust is hierbij het belangrijkste.
4. Bescherm je melatonine aanmaak, zodat je goed en diep slaapt.

Bronnen: Sarah J Spencer, Alan Tilbrook, Stress, 2011. Francesca Pistollato, Sandra Sumalla Cano, Iñaki Elio, Manuel Masias Vergara, Francesca Giampieri, Maurizio Battino, Adv Nutr, 2016. P V Carroll, E R Christ, B A Bengtsson, L Carlsson, J S Christiansen, D Clemmons, R Hintz, K Ho, Z Laron, P Sizonenko, P H Sönksen, T Tanaka, M Thorne, J Clin Endocrinol Metab, 1998. Alina Masters, Seithikurippu R Pandi-Perumal, Azizi Seixas, Jean-Louis Girardin, Samy I McFarlane, Brain Disord Ther, 2015.

Geen categorie